Het Didam-arrest lijkt door gemeenten opgevat te zijn als een instructie om de Aanbestedingswet toe te passen op bijvoorbeeld de uitgifte van gronden in het kader van gebiedsontwikkeling. Dit is ten onrechte en daardoor hangt het Didam-arrest op onnodige wijze als een molensteen om de nek van ontwikkelingen van de broodnodige woningen. Ik licht dit kort toe en reik graag oplossingen aan.
Droit des marchés publics
Strikt genomen valt het Didam-arrest niet onder het Droit des marchés publics; het Aanbestedingsrecht betreft een gereguleerde wijze van inkopen, terwijl het Didam-arrest gaat over het verkopen van gronden. Uit de tekst van het Didam-arrest volgt letterlijk dat het aanbestedingsrecht niet van toepassing was/is op die kwestie.
Het Didam-arrest – en dus het verkopen van gronden – bevindt zich op het snijvlak van het Bestuursrecht en het civiele Contractenrecht. Kort gezegd dienen gemeenten de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht te nemen bij de uitgifte van gronden.
Behoorlijk bestuur
Die algemene beginselen van behoorlijk bestuur, zoals het gelijkheidsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel, kúnnen ertoe leiden dat ten aanzien van de verkoop van gronden gekozen moet worden voor een openbare selectieprocedure. Dáár gaat het Didam-arrest over en niet over méér!
Het is niet gezegd dat gemeenten in alle gevallen een openbare selectieprocedure moeten hanteren. De belangen van de – lokale – gemeenschap kunnen er, over de band van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, heel goed toe leiden dat 1-op-1 wordt gegund, ook indien er meerdere gegadigden zijn.
Selectieprocedures
Maar bovengenoemde misvattingen gaan nog verder, zo zie ik in mijn praktijk. Na de opkomst van de selectieprocedures hebben we momenteel te kampen met discussies die ontstaan bij de uitvoering van betreffende overeenkomsten. Ook in die discussies wordt weer ten onrechte de Aanbestedingswet ingebracht. Zo zie ik dat door ontwikkelaars voorgestelde wijzigingen van ontwikkelingen worden geweigerd omdat de Aanbestedingswet het niet toestaat wezenlijk te wijzigen. Maar de Aanbestedingswet is dus niet van toepassing (!) en de Algemene beginselen van behoorlijk bestuur wel, waarbij in voorkomende gevallen de weg naar flinke wijzigingen en snelle ontwikkeling wel degelijk openstaat.
Onkunde
Ten slotte. Naar mijn stellige overtuiging is het niet altijd onwil, maar (juridische) onkunde. Anders gezegd: gemeenten willen graag woningen bouwen, maar denken dat de Aanbestedingswet of het Didam-arrest hen tegenhoudt of vertraagt.
Ik help graag de juiste juridische kaders aan te reiken indien gewenst.
